อาการเริ่มต้น ของคนที่ติด “คาเฟอีน”
กาแฟ และพนักงานออฟฟิศ ไม่รู้ว่าเป็นของคู่กันตั้งแต่เมื่อไร แต่ไม่ว่าร้านกาแฟจะเปิดสักกี่ร้าน หากตั้งอยู่บริเวณออฟฟิศ สำนักงานต่างๆ รับรองว่าถ้าไม่ทำรสชาติแย่ หรือขายแพงจนเกินไป รับรองว่าลูกค้าเนืองแน่นทุกวันแน่นอน บางคนอ้างว่าง่วง เลยต้องการคาเฟอีนมาทำให้ตื่น แต่บางคนก็เดินเข้าไปซื้อโดยอัตโนมัติเหมือนแก้วกาแฟเป็นอวัยวะที่ 33 ไปแล้ว
อาการติดชา กาแฟแบบนี้ จึงอาจเป็นสาเหตุของอาการติดคาเฟอีน ที่คุณอาจไม่รู้ตัว หรือเมื่อไรที่รู้ตัว มันก็อาจจะสายไปเสียแล้ว
ทำไมคาเฟอีน ถึงทำให้เราหายง่วง?
เพราะคาเฟอีนในชา กาแฟ รวมไปถึงเครื่องดื่มอื่นๆ อย่างโกโก้ น้ำอัดลม มีฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลาง และคาเฟอีนยังสามารถดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดได้อย่างรวดเร็วภายใน 45 นาที ดังนั้นใครอยากหายง่วง กระปรี้กระเปร่า จึงติดกาแฟไปโดยปริยาย เพราะของเขาแรง และเร็วแบบนี้นี่เอง
อาการเริ่มต้น ของคนที่ติด “คาเฟอีน”
– เริ่มดื่มกาแฟในปริมาณที่มากขึ้น หรือถี่ขึ้น เช่น จากวันละแก้ว เป็นวันละ 2 แก้ว หรือเลยไปถึงวันละ 3-4 แก้ว เพราะรู้สึกว่าปริมาณเดิมที่เคยดื่ม เริ่มเอาไม่อยู่ ดื่มแล้วยังง่วง หรือสมองไม่แล่น คิดงานไม่ออก ไม่สดชื่น กระปรี้กระเปร่า จึงพยายามเพิ่มปริมาณของกาแฟในแต่ละวันมากขึ้นเรื่อยๆ ภาวะแบบนี้เราเรียกว่า ภาวะดื้อคาเฟอีน
– มีอาการผิดปกติทันทีที่วันใดวันหนึ่งไม่ได้ดื่มคาเฟอีน เช่น ปวดศีรษะ ง่วงนอนมาก อ่อนเพลีย คลื่นไส้ และมีความต้องการดื่มชา กาแฟมากขึ้นกว่าเดิม เราเรียกภาวะนี้ว่า ภาวะถอนคาเฟอีน อาการของแต่ละคนจะมีความรุนแรงมากน้อยต่างกัน ขึ้นอยู่กับปริมาณคาเฟอีนที่ได้รับในช่วงเวลาปกติ
อันตรายจากการติดคาเฟอีน
หากช่วงไหน วันไหน ดื่มกาเฟอีนเข้าไปเป็นปริมาณที่มากกว่าปกติ จะเริ่มมีอาการกระสับกระส่าย นอนไม่หลับ พูดไม่รู้เรื่อง สับสนวุ่นวาย หน้าแดง ปัสสาวะมากผิดปกติ หัวใจเต้นแรง หรืออาจถึงขั้นเสียชีวิตได้เลยทีเดียว ภาวะนี้เราเรียกว่า ภาวะพิษจากคาเฟอีน
การรักษาอาการติดคาเฟอีน ทำได้โดยค่อยๆ ลดปริมาณการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนลงเรื่อยๆ จากวันละ 3-4 แก้ว เป็นวันละ 2 แก้ว จนเหลือ 1 แก้วต่อวัน และอาจจะลดลงเหลือ 3 แก้วต่อสัปดาห์ ค่อยๆ ลดลงอย่างช้าๆ ให้ร่างกายค่อยๆ ปรับตัว จนสามารถหยุดดื่มในวันใดวันหนึ่งได้โดยไม่มีอากรข้างเคียง
ไม่ควรหยุดดื่มคาเฟอีนโดยทันที เพราะอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงที่รุนแรงจนเกินไป
ทั้งนี้ ใครที่ยังชอบกลิ่น และรสของกาแฟ สามารถเลือกกาแฟดีแคฟ (Decaf) หรือกาแฟที่ไม่มีคาเฟอีนได้
ทานคาเฟอีนอย่างไร ไม่ให้ติดจนเกินไป
หากชอบชา กาแฟ เป็นชีวิตจิตใจ แต่ไม่อยากติดคาเฟอีนหนักมากจนร่างพัง แนะนำว่าให้บังคับตัวเอง ดื่มเพียงวันละ 1 แก้ว หรือมากที่สุดไม่เกิน 2 แก้วต่อวัน และหากวันไหนไม่ได้มีอาการง่วงนอนมาก สามารถข้ามวันนั้นไปได้เลย
หากดื่มคาเฟอีน เพราะต้องการแก้ง่วง ควรแก้ที่ต้นเหตุ คือพักผ่อนให้เพียงพอ จะดีที่สุดค่ะ
ขอบคุณข้อมูลจาก
ภ.ญ. สุพรรณิการ์ กิจสวัสดิ์ไพบูลย์ ,sanook.com
ภาพโดย Дарья Яковлева จาก Pixabay
